ગણેશ ચતુર્થીના પવિત્ર તહેવાર દરમિયાન, ભગવાન ગણેશની મૂર્તિને ઘરમાં સ્થાપિત કરવામાં આવે છે અને થોડા દિવસો પછી, તેમને વિદાય આપવામાં આવે છે અને પાણીમાં વિસર્જન કરી દેવામાં આવે છે. તો ચાલો જાણીએ ગણેશ વિસર્જન સંબંધિત કેટલીક મહત્ત્વપૂર્ણ બાબતો વિશે.
ગણેશોત્સવ એ હિંદુ ધર્મમાં ભગવાન ગણેશની પૂજા કરવા માટેનો એક વિશેષ તહેવાર છે. ગણેશોત્સવ ભાદ્રપદ મહિનાના શુક્લ પક્ષની ચતુર્થી તિથિથી શરૂ થાય છે અને આ તહેવાર દસ દિવસ સુધી ઉજવવામાં આવે છે. આ પવિત્ર તહેવાર અનંત ચતુર્દશીના દિવસે ગણપતિ વિસર્જન સાથે સમાપ્ત થાય છે. ગણપતિ ઉત્સવ દરમિયાન લોકો પોતાના ઘરમાં ભગવાન ગણેશની મૂર્તિની સ્થાપના કરે છે. તો ચાલો આજે જાણીએ કે કેટલા દિવસો સુધી ગણેશજીની સ્થાપના ઘરમાં કરી શકાય છે અને વિસર્જન કરવાની સાચી રીત કઈ છે.
- Advertisement -
ગણેશ ચતુર્થી 2024
આ વખતે ગણેશ ચતુર્થીનો તહેવાર 7 સપ્ટેમ્બરે ઉજવવામાં આવશે. જો કે ચતુર્થી તિથિ 6 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થઇ જશે, પરંતુ ઉદયતિથિની માન્યતા અનુસાર 7 તારીખે ગણેશ ચતુર્થીનું વ્રત રાખવું શુભ રહેશે. ઘરમાં ભગવાન ગણેશની મૂર્તિ સ્થાપિત કરવા માટે સવારે 11:02 થી 1:33 સુધીનું મુહુર્ત શુભ છે.
કેટલા દિવસો સુધી ઘરમાં ગણેશજીને સ્થાપિત કરી શકાય?
ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર 10 દિવસ સુધી ભગવાન ગણેશની સ્થાપના ઘરમાં કરવી જોઈએ. પરંતુ જો તમે ભગવાન ગણેશને 10 દિવસ સુધી તમારા ઘરમાં રાખી શકો એમ ન હોવ, તો ભગવાન ગણેશને 1, 3,5, 7 કે 10 દિવસ સુધી ઘરમાં રાખી શકાય છે. ઘરમાં ગણેશજીની સ્થાપના કર્યા પછી, નિયમોનું ચુસ્તપણે પાલન કરવું પડે છે, ગણેશજીની સ્થાપના પછી ઘરને ખાલી ન રખાય. એટલે કે ઘરમાં કોઈને કોઈ વ્યક્તિએ હાજર રહેવું જ પડે.
- Advertisement -
આ સાથે ભોજનનું પણ ખાસ ધ્યાન રાખવામાં આવે છે, ગણેશજી તમારા ઘરમાં બિરાજમાન હોય તેટલા દિવસો સુધી તમારે સાત્વિક ભોજન જ ખાવું જોઈએ. એટલા જ દિવસો સુધી ભગવાન ગણેશની પૂજા કરવી જોઈએ અને તેમને મોદક ધરાવવા જોઈએ. આની સાથે બીજા પણ ઘણા નિયમો છે જેનું ભક્તોએ પાલન કરવું પડે છે, એટલા માટે જ કેટલાક લોકો ભગવાન ગણેશને માત્ર થોડા સમય માટે જ ઘરમાં સ્થાપિત કરે છે.
અગ્નિ પુરાણ કહે છે કે પથ્થર અને માટીથી બનેલી મૂર્તિને નદીમાં વિસર્જિત કરવી જોઈએ. જ્યારે રત્નો અને ધાતુઓથી બનેલી મૂર્તિઓનું સમુદ્રમાં વિસર્જન કરવું જોઈએ. જો ઘરમાં માટી અથવા પથ્થરથી બનેલી ગણેશજીની મૂર્તિ સ્થાપિત કરવા જઈ રહ્યા છો તો તેને નદીના પાણીમાં વિસર્જિત કરવી જોઈએ. આ સાથે, જે દિવસે ભગવાન ગણેશની મૂર્તિનું વિસર્જન કરવા જઈ રહ્યા હોવ, ત્યારે એ પહેલા ભગવાન ગણેશની વિધિ વિધાન સાથે પૂજા કરવી જોઈએ અને પછી મંત્રોના જાપ સાથે મૂર્તિનું વિસર્જન કરવું જોઈએ.
જો ઘરમાં માટી અને રેતીની મદદથી મૂર્તિ બનાવીને સ્થાપિત કરો તો તેને નદીમાં પધરાવવાથી નદીઓ પ્રદૂષિત થતી નથી. જ્યારે બજારમાં ઉપલબ્ધ મોટાભાગની મૂર્તિમાં કેમિકલ્સ હોય છે જે જળચર પ્રાણીઓને મુશ્કેલી ઉભી કરી શકે છે. તેથી, ભગવાન ગણેશની મૂર્તિની પસંદગી ખૂબ જ સમજી-વિચારીને કરવી જોઈએ. જો ભગવાન ગણેશની મૂર્તિની સ્થાપના કરો છો અને તેનું યોગ્ય વિધિથી વિસર્જન કરો છો, તો જીવનના તમામ અવરોધો દૂર થઈ શકે છે.