ડોક્ટરોનું માનવું છે કે હાઈ બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવા માટે તમારે દવાઓની જરૂર નથી, તમે કેટલાક સરળ ઉપાયો દ્વારા પણ હાઈ બીપીની સમસ્યાને દૂર કરી શકો છો.
વિશ્વ હાઈપરટેન્શન દિવસ 2024: હાઈપરટેન્શન એટલે કે હાઈ બ્લડપ્રેશરને ‘સાયલન્ટ કિલર’ કહેવામાં આવે છે. તે પોતે કોઈ ગંભીર સમસ્યા નથી પરંતુ તેના કારણે હાર્ટ એટેક, બ્રેઈન સ્ટ્રોક, બ્રેઈન હેમરેજ, કિડની ફેલ્યોર જેવી ગંભીર અને જીવલેણ સમસ્યાઓનું જોખમ રહેલું છે. ચિંતાજનક વાત એ છે કે ઘણા લોકો હાઈ બીપીની સમસ્યાને ગંભીરતાથી લેતા નથી કારણ કે તેમની પાસે સંપૂર્ણ માહિતી નથી. બીજું તેના લક્ષણો શરૂઆતમાં ઓળખાતા નથી જેના કારણે દર્દીઓ સમયસર સારવાર મેળવી શકતા નથી.
17 મેના રોજ વિશ્વ હાયપરટેન્શન દિવસ
- Advertisement -
વિશ્વ હાયપરટેન્શન દિવસ 17 મેના રોજ ઉજવવામાં આવે છે અને આ દિવસની ઉજવણીનો હેતુ આ સ્વાસ્થ્ય સમસ્યા વિશે જાગૃતિ ફેલાવવાનો પણ છે. આ ખાસ તક પર જાણો કે હાઈપરટેન્શન શું છે, તેના લક્ષણો શું છે, તેનાથી અન્ય રોગો કેવી રીતે થઈ શકે છે અને તેને કેવી રીતે અટકાવી શકાય છે.
સામાન્ય અને હાઈ બ્લડ પ્રેશર શું છે
120/80 mm Hg કરતાં ઓછું બ્લડ પ્રેશરને સામાન્ય શ્રેણીમાં ગણવામાં આવે છે. 130 થી ઉપર જવું બહુ ગંભીર નથી પરંતુ જો તે 140/90 થઈ જાય તો આ સ્થિતિને હાઇપરટેન્શન એટલે કે બ્લડ પ્રેશર ગણવામાં આવે છે.
- Advertisement -
દવાઓ વગર હાઈ બીપી કેવી રીતે નિયંત્રિત કરવું
ડોક્ટરે કહ્યું કે અલબત્ત બીપીની સમસ્યા ઝડપથી વધી રહી છે અને ઘણા લોકો તેની ઝપેટમાં છે પરંતુ સારી વાત એ છે કે તેને દવાઓ વગર પણ કંટ્રોલ કરી શકાય છે. આ માટે તમારે નીચેની બાબતો કરવી જોઈએ.
- દરરોજ થોડી કસરત કરો
- તણાવથી છુટકારો મેળવો
- તમાકુનો ઉપયોગ ટાળો
- દારૂ પીવાનું ટાળો
- 3 કિલોમીટર દરરોજ ચાલો
- જંક ફૂડ ટાળો
- ઠંડા પીણાં ટાળો
- મીઠું અને ખાંડ જેવી સફેદ વસ્તુઓ ટાળો
- અઠવાડિયામાં ઓછામાં ઓછી 150 મિનિટની શારીરિક પ્રવૃત્તિ કરો
ઘરમાં BP માપતી વખતે આ વાતોનું ધ્યાન રાખો
- ઘરે માત્ર ડિજિટલ મેનોમીટરનો ઉપયોગ કરો
- અડધા કલાક પહેલા ધૂમ્રપાન ન કરો
- અડધા કલાક પહેલા સુધી ચા કે કોફી ન પીવી
- મૂત્રાશય ખાલી હોવું જોઈએ
- ઘરે દર્દીનું BP કેવી રીતે માપવું
દર્દીને સુવડાવી દેવા
પગ સીધા હોવા જોઈએ અને હાથ સામે ટેબલ પર રાખવા જોઈએ
કફ કોણીની ઉપર 1.5 સેમી બાંધવો જોઈએ
તમારે ઓછામાં ઓછા બે અથવા ત્રણ રીડિંગ લેવા જોઈએ
દિવસમાં કેટલી વાર બ્લડ પ્રેશર તપાસવું
જેમના માતા-પિતાને હાઈ બીપીની સમસ્યા છે, તેમણે પણ તેમના બાળકોની વધતી ઉંમરમાં તેમનું બીપી ચેક કરાવતા રહેવું જોઈએ. તમારે દર ત્રણ કે ચાર કલાકે બીપી તપાસવું જોઈએ નહીં જેમ કે ઘણા લોકો કરે છે. વધારે વિચારવાથી પણ બીપી હાઈ થઈ જાય છે. સૌથી સારો રસ્તો એ છે કે તમે પહેલા કામ પરથી ઉતરી જાઓ અને આરામ કરો પછી વાંચન શરૂ કરો. ધ્યાન રાખો કે ખુરશી પર બેસીને બીપી ચેક ન કરો. દિવસમાં બે વાર તપાસવું વધુ સારું છે, એકવાર સવારે અને એકવાર સાંજે.
મીઠું અને કેલરી વધારે છે બ્લડ પ્રેશર
બ્લડ પ્રેશર વધવાના બે કારણો છે, જેમાં પહેલું કારણ વધુ કેલરી લેવાનું છે. જેના કારણે સ્થૂળતા વધે છે અને હાઈ બીપીની સમસ્યા થાય છે. બીજું મીઠું વધુ પડતું સેવન છે. ડબ્લ્યુએચઓ અનુસાર, દરરોજ 5 ગ્રામથી ઓછું મીઠું ખાવું જોઈએ જ્યારે નિષ્ણાતો 2400 મિલિગ્રામથી ઓછાની ભલામણ કરે છે. સમસ્યા એ છે કે ભારતમાં લોકો 10 ગ્રામથી વધુ મીઠું ખાય છે, જે બમણું છે. પાપડ, અથાણું અને ચટણી જેવી વસ્તુઓમાં વધુ મીઠું હોય છે.
બ્લડ પ્રેશરની આડઅસરો
મગજના સ્ટ્રોકનું જોખમ
માથાનો દુખાવો
મગજના હેમરેજનું જોખમ
હૃદય રોગનું જોખમ
કિડની પર ગંભીર અસર
