સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટીના સંશોધકોએ નેશનલ લેવલની ઇવેન્ટ મેકર ફેસ્ટ 2025 એમ એસ યુનિવર્સિટીમાં બાજી મારી
ફળ, ફૂલ અને શાકભાજીમાંથી નેચરલ ડાય બનાવી કાપડ રંગવાની એન્વાયરમેન્ટ ફ્રેન્ડલી ટેકનોલોજી વિકસાવી ઉદ્યોગોને આકર્ષિત કર્યા
ખાસ-ખબર ન્યૂઝ રાજકોટ
તારીખ 8-9 ફેબ્રુઆરી 2025 દરમિયાન વડોદરાની એમ.એસ. ટેકનોલોજી યુનિવર્સિટી ખાતે યોજાયેલ ઇનોવેશન ફેર મેકરફેસ્ટ 2025માં સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટીના ભૌતિકશાસ્ત્ર ભવનના સંશોધકો અને વિદ્યાર્થીઓની ટીમે પોતાનું ઉત્કૃષ્ટ ઇનોવેશન પ્રસ્તુત કરી બાજુ મારી છે. કૃત્રિમ ડાયથી કપડા રંગવાના ઉદ્યોગોના પ્રદૂષિત પાણીમાં અઢળક નુકસાનકારક કેમિકલ્સ રહેલા હોય છે. જેનાથી પ્રદૂષિત જળનું શુદ્ધિકરણ એ ખૂબ ગંભીર સમસ્યા છે. આના વિકલ્પ તરીકે કુદરતી પદાર્થો જેવા કે ફળ, ફૂલ અને શાકભાજીમાંથી નેચરલ ડાય બનાવી જો કાપડ રંગવામાં આવે તો પર્યાવરણ માટે ખૂબ ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે. હાલ આવા કુદરતી ડાયથી કપડાં રંગવાના ગૃહ ઉદ્યોગો કાર્યરત છે પરંતુ કુદરતી ડાઈથી કાપડ રંગવામાં ઘણી જટિલ સમસ્યાઓને લીધે આ ઉદ્યોગ પ્રમાણમાં ખૂબ ઓછો વિકસિત છે.
- Advertisement -
કુદરતી ડાય બનાવવા અને તેનાથી કાપડ રંગવાની એક સરળ અને એન્વાયરમેન્ટ ફ્રેન્ડલી પ્રક્રિયા ભૌતિકશાસ્ત્ર ભવનના વિદ્યાર્થીઓ પાયલ જોશી (ઙવઉ સ્કોલર) સંગીતા ચાવડા (ઙવઉ સ્કોલર) શ્રેયા કુબાવત (ખજભ સ્ટુડન્ટ) અને પ્રજ્ઞા વણકર (ખજભ સ્ટુડન્ટ)ની ટીમે, પ્રાધ્યાપક ડો. ડેવીટ ધ્રુવનાં માર્ગદર્શન હેઠળ શોધી છે. વિદ્યાર્થીઓએ બીટ, પાલક, સ્ટ્રોબેરી, ગલગોટા, દાડમ વગેરે સ્ત્રોતોમાંથી અલગ અલગ પ્રકારની નેચરલ ડાયનું અલ્ટ્રાસોનિક તરંગોથી એક્સટ્રેક્શન કર્યું હતું. ઉપરાંત ડાયીંન્ગ કરતા પહેલા કાપડના પ્રી-ટ્રીટમેન્ટ માટે વપરાતા એલ્યુમિના કોમ્પલેક્ષની જગ્યાએ એલોવેરા, આમળા જેવા પદાર્થોનો ઉપયોગ કર્યો હતો જેથી પ્રદૂષણ ઓછું કરી શકાય. ઉપરાંત કાપડ રંગીયા પછી રંગ નીકળતો અટકાવવા માટે ડાયીંન્ગ દરમિયાન જ કાપડને હાઇડ્રોફોબિક બનાવ્યું હતું જેથી અનેક વખત ધોવાણ પછી પણ કાપડમાંથી રંગ નીકળતો નથી. ભૌતિકશાસ્ત્ર ભવનના વિદ્યાર્થીઓની ટીમે તેમનું આ સંશોધન મેકર ફેસ્ટ 2025 ખાતે રજૂ કર્યું હતું જેને લોકો તરફથી ખૂબ સારો પ્રતિસાદ મળ્યો હતો. વિદ્યાર્થીઓની આ સિદ્ધિ બદલ ભૌતિકશાસ્ત્ર ભવનના અધ્યક્ષ પ્રો. (ડો.) નિકેશ શાહ, પ્રાધ્યાપક ડો. પિયુષ સોલંકી, ડો. ડેવીટ ધ્રુવ તેમજ અન્ય પ્રાધ્યાપકોએ શુભેચ્છા પાઠવી હતી
