ચીનમાં એક બાળક નીતિ 1979થી દાયકાઓ સુધી ચાલી હતી અને 2015માં તેને રદ કરવામાં આવ્યાના લગભગ 10 વર્ષ પછી પણ તેની અસરો આજે પણ અનુભવાઈ રહી છે. આ હુકમના સૌથી નોંધપાત્ર પાસાંઓમાંનો એક એ છે કે એક બાળક નીતિના દાયકાઓ દરમિયાન મોટી સંખ્યામાં પુત્ર બાળકોનો જન્મ થયો હતો. હવે તેના કારણે કન્યાઓની અછત સર્જાઈ રહી છે કારણ કે છોકરાઓ બધા મોટા થઈ ગયા છે અને લગ્ન કરવા માંગે છે. પરંતુ તેમની સામે મોટી સમસ્યા એ છે કે લગ્નયોગ્ય ઉંમરની સ્ત્રીઓનો અભાવ.
35 મિલિયનથી વધુ પુરુષો (જેને ચીની ભાષામાં શેંગનાન શિદાઈ કહેવાય છે, જેનો અર્થ બચેલા પુરુષો થાય છે) દુલ્હન શોધી રહ્યા છે પરંતુ તેમના દેશમાં તેમને એક પણ દુલ્હન મળી શકતી નથી. પુરુષોની આ મોટી સંખ્યાનું કારણ એ છે કે સાડા ત્રણ દાયકાથી વધુ સમયથી માતા-પિતા એક બાળકના ધોરણને કારણે ફક્ત પુત્રો ઇચ્છતા હતા. આગામી બે દાયકામાં આ સંખ્યા 5 કરોડ અપરિણીત ચીની પુરુષો સુધી પહોંચવાની શક્યતા છે જેમને સ્ત્રી મળતી નથી.
- Advertisement -
ઘણા ચીની પુરુષો હતાશામાં જીવનસાથી શોધવા માટે ઓનલાઈન પોર્ટલ શોધી રહ્યા છે જ્યારે કેટલાક લગ્ન કરવા માટે વિદેશમાં જઈ રહ્યા છે. મોટી સંખ્યામાં ચીની પુરુષો રશિયા, પાકિસ્તાન, બાંગ્લાદેશ અને દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયાઈ દેશો જેવા વિદેશી દેશોમાં પણ “દુલ્હનો ખરીદે છે”. ઘણા લોકો મોટી રકમ ચૂકવીને લાંચ મેળવવા માટે ઓનલાઈન માર્ગનો પણ ઉપયોગ કરી રહ્યા છે.
ઉપરોક્ત બે ઘટનાઓને કારણે માનવ તસ્કરીનો વેપાર પણ ફૂલ્યોફાલ્યો છે, જેના કારણે આંતરરાષ્ટ્રીય એજન્સીઓની પણ મુશ્કેલી વધી છે.
ચીને દુલ્હન ખરીદવા સામે ચેતવણી આપી છે
તાજેતરમાં, ચીની સરકારે બાંગ્લાદેશમાં તેના નાગરિકોને લગ્ન માટે “વિદેશી પત્ની” ખરીદવા સામે ચેતવણી આપી હતી. ચીની પુરુષો માટે દુલ્હનની વ્યવસ્થા કરવાનો દાવો કરતી ઘણી સોશિયલ મીડિયા પોસ્ટ સાથે, ઢાકામાં દેશના દૂતાવાસે તેના નાગરિકોને આ જાળમાં ન ફસાવવા ચેતવણી આપી હતી, એમ બાંગ્લાદેશના ડેઇલી સ્ટારના અહેવાલમાં જણાવાયું છે.
- Advertisement -
દૂતાવાસે ચેતવણી આપી હતી કે ચીની કાયદા હેઠળ આંતરરાષ્ટ્રીય મેચમેકિંગ સેવાઓ ગેરકાયદેસર છે અને તેના નાગરિકો આવી પ્રવૃત્તિઓમાં સામેલ થઈ શકતા નથી અથવા ચીનમાં કાયદા અમલીકરણ એજન્સીઓથી તેને છુપાવી શકતા નથી. અહેવાલમાં એ પણ પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યું છે કે બાંગ્લાદેશી છોકરીઓ અને મહિલાઓને ગુનાહિત ગેંગ દ્વારા લગ્ન માટે ચીનમાં દાણચોરી કરવામાં આવી રહી છે.
ચીનમાં શું બદલાયું છે
તાજેતરના વર્ષોમાં, પરંપરાગત ચીની સમાજમાં ઘણા ફેરફારો જોવા મળ્યા છે, જેમાં મહિલાઓ મોટી સંખ્યામાં કાર્યબળમાં જોડાઈ રહી છે અને તેમના લગ્નમાં વિલંબ થઈ રહ્યો છે. શિક્ષણનું ઉચ્ચ સ્તર નાણાકીય અને આર્થિક દબાણ પણ લગ્ન સામે બળ તરીકે કામ કરી રહ્યું છે. ચીને 2024 માં 6.1 મિલિયન લગ્ન નોંધાવ્યા હતા, જે 2023 માં એક વર્ષ પહેલા 7.7 મિલિયન હતા તેનાથી મોટો ઘટાડો છે.
ઝિયામેન યુનિવર્સિટીના સ્કૂલ ઓફ ઇકોનોમિક્સના પ્રોફેસરના એક વિવાદાસ્પદ નિવેદને, જેમાં તેમણે અપરિણીત પુરુષોને રશિયા, કંબોડિયા, વિયેતનામ અને પાકિસ્તાન જેવા અન્ય દેશોની કન્યાઓ શોધવા માટે વિનંતી કરી હતી, તે વિવાદાસ્પદ હતું.
“ગ્રામીણ ચીનમાં, આપણી પાસે આશરે 34.9 મિલિયન ‘બાકી રહેલા પુરુષો’ છે જેમને 500,000 થી 600 ,000 યુઆન (US$70,000થી US$84,000) ની વચ્ચે રહેઠાણ, કાર અને કન્યા કિંમત પૂરી પાડવાના લગ્નના દબાણનો સામનો કરવો પડી શકે છે. ગયા વર્ષે, સમગ્ર ચીનના ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં માથાદીઠ સરેરાશ નિકાલજોગ આવક 20,000 યુઆન (US$2,800) થી થોડી વધારે હતી. આ મુદ્દાને ઉકેલવા માટે વિદેશથી નોંધપાત્ર સંખ્યામાં લાયક યુવતીઓને આકર્ષવાનો સમાવેશ થઈ શકે છે,” એસોસિયેટ પ્રોફેસર ડિંગ ચાંગફાને દક્ષિણ સી દ્વારા ટાંકવામાં આવ્યા હતા.
પાકિસ્તાનમાં ગરીબ ખ્રિસ્તી પરિવારોને પણ તેમની દીકરીઓને ગુનાહિત ગેંગને વેચવાની ફરજ પાડવામાં આવી રહી છે, જેઓ તેમને લગ્ન માટે ચીનમાં દાણચોરી કરે છે.
ઘણા ચીની પુરુષો દુલ્હન મેળવવા માટે રશિયા તરફ જોઈ રહ્યા છે. રશિયા જવા પાછળનું રસપ્રદ પરિબળ એ છે કે દેશમાં વધુ મહિલાઓ છે જ્યારે ચીનમાં પુરુષોની સંખ્યા વધુ છે.
ચીનમાં લગ્ન માટે હાલની કાનૂની ઉંમર પુરુષો માટે 22 વર્ષ અને સ્ત્રીઓ માટે 20 વર્ષ છે, પરંતુ ગુમ થયેલી કન્યાઓના સંકટને દૂર કરવા માટે તેને ઘટાડીને 18 વર્ષ કરવાની માંગ કરવામાં આવી રહી છે. લગ્ન માટે ઉંમર ઘટાડવાની હિમાયત કરનાર એક અગ્રણી વ્યક્તિ ચેન સોંગશી છે, જે ચાઇનીઝ પીપલ્સ પોલિટિકલ કન્સલ્ટેટિવ કોન્ફરન્સ (CPPCC) ની રાષ્ટ્રીય સમિતિના સભ્ય અને ચાઇનીઝ એકેડેમી ઓફ સાયન્સના શિક્ષણવિદ છે.