લમ્પીને ગઠ્ઠા ત્વચા રોગ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. તે પશુઓમાં થતો ચેપી રોગ છે જે પોક્સવિરીડે પરિવારના વાયરસથી થાય છે. તેને નીથલિંગ વાયરસ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આનાથી ત્વચા પર ગાંઠ બને છે.
ભારતે પશુઓને લમ્પી વાયરસના ચેપથી બચાવવા માટે વિશ્વની પ્રથમ DIVA માર્કર રસી વિકસાવી છે. સેન્ટ્રલ ડ્રગ્સ સ્ટાન્ડર્ડ કંટ્રોલ ઓર્ગેનાઇઝેશન (CDSCO)એ તાજેતરમાં આ માટેના લાઇસન્સને મંજૂરી આપી છે. બાયોવેટ નામની આ રસી હૈદરાબાદ સ્થિત ભારત બાયોટેકની કંપની દ્વારા ભારતીય કૃષિ સંશોધન પરિષદના સહયોગથી વિકસાવવામાં આવી છે.
- Advertisement -
લમ્પી વાયરસ શું છે?
લમ્પીને લમ્પી સ્કિન ડિસીઝ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. તે પશુઓમાં થતો ચેપી રોગ છે જે પોક્સવિરીડે પરિવારના વાયરસથી થાય છે. તેને નીથલિંગ વાયરસ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આનાથી ત્વચા પર ગાંઠ બને છે. પશુઓને તાવ, લસિકા ગાંઠોમાં સોજો, દૂધ ઉત્પાદનમાં ઘટાડો અને ફરવામાં મુશ્કેલી જેવી સમસ્યાઓ હોય છે.
વર્ષમાં એકવાર રસી આપવી જરૂરી
- Advertisement -
આ વાયરસ મચ્છર, જંતુઓ અને અન્ય કરડતા જંતુઓ દ્વારા ફેલાય છે. બાયોવેટના સ્થાપક ડૉ. કૃષ્ણા એલ્લાએ જણાવ્યું હતું કે ત્રણ મહિનાથી વધુ ઉંમરના પશુઓને વર્ષમાં એકવાર રસી આપવી જરૂરી છે. ICAR-NRCE અને ભારતીય પશુચિકિત્સા સંશોધન સંસ્થાના સંશોધકો દ્વારા અનેક પરીક્ષણો કરવામાં આવ્યા હતા . તેમના તારણોના આધારે, સરકારે તેને પશુ રસીકરણમાં સામેલ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.
૨૦૨૨માં એક લાખથી વધુ પશુઓના મોત થયા હતા
ઉત્તર પ્રદેશ, ઉત્તરાખંડ, મહારાષ્ટ્ર, રાજસ્થાન અને ગુજરાત સહિત દેશના ૧૫ રાજ્યોમાં લમ્પી વાયરસના ચેપને કારણે ૨૦૨૨માં એક લાખથી વધુ પશુઓના મોત થયા હતા.