29 જૂન ગુરૂવારથી ચાતુર્માસનો પ્રારંભ થયો છે. આ વર્ષે ચાતુર્માસ 29 જૂનથી 23 નવેમ્બર સુધીનો છે. આ વર્ષે શ્રાવણમાં અધિક માસ હોવાના કારણે ચાતુર્માસ 5 મહિનાનો છે.
આજે દેવશયની એકાદશીથી ચાતુર્માસનો પ્રારંભ થયો છે. ચાતુર્માસ 29 જૂનથી 23 નવેમ્બર 2023 સુધી રહેશે. મતલબ કે આગામી 5 મહિના સુધી કોઈ શુભ કે શુભ કાર્ય થશે નહીં. આ દરમિયાન શ્રાવણ, ભાદરવો, આસો અને કારતક માસ આવશે. અધિક માસના કારણે શ્રાવણ બે માસનો થશે. આ પછી જ્યારે દેવઊઠની એકાદશી પર ભગવાન વિષ્ણુ યોગ નિદ્રામાંથી બહાર આવે છે, ત્યારે ફરીથી શુભ કાર્યો શરૂ થશે.
- Advertisement -
ચાતુર્માસ એટલે શું?
દર વર્ષે શુક્લ પક્ષની એકાદશીના દિવસે દેવશયની એકાદશી વ્રત કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ સમગ્ર બ્રહ્માંડનું સંચાલન ભગવાન શિવને સોંપે છે અને પોતે ક્ષીરસાગરમાં સૂઈ જાય છે. આ પછી ભગવાન વિષ્ણુ કારતક માસના શુક્લ પક્ષની એકાદશી તિથિએ જાગે છે. ભગવાન વિષ્ણુના શયનનો આ સમયગાળો ચાર મહિનાનો છે. આ કારણથી આ સમયગાળો ચાતુર્માસ કહેવાય છે.
ચાતુર્માસનું મહત્વ
ચાતુર્માસ દરમિયાન શુભ કાર્યો પર પ્રતિબંધ છે. જોકે ચાતુર્માસનો મહિનો ધાર્મિક કાર્ય અને દાન માટે અનુકૂળ માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ સમયગાળા દરમિયાન ભગવાન શિવ સૃષ્ટિને નિયંત્રિત કરે છે અને ભોલેનાથ ચાતુર્માસમાં કરવામાં આવતા દાન, પૂજા અને પાઠથી ઝડપથી પ્રસન્ન થઈને ભક્તોને ઈચ્છિત વરદાન આપે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન કેટલાક કાર્યો કરવા માટે પ્રતિબંધિત છે.
ચાતુર્માસમાં ખાણી-પીણીના નિયમો
ચાતુર્માસ દરમિયાન ભોજન પર વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવે છે. આ ચાર મહિનામાં લીલાં શાકભાજી, દહીં, દૂધ અને કઠોળ ખાવાનું વર્જિત માનવામાં આવે છે. આ સિવાય આ સમયગાળા દરમિયાન માંસ, આલ્કોહોલ અને પ્રતિશોધક ખોરાકથી પણ દૂર રહેવું જોઈએ. કાંસાના વાસણમાં ભોજન કરવું પણ વર્જિત માનવામાં આવે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન શરીર પર તેલ લગાવવું અને પલંગ પર સૂવું પણ વર્જિત છે.
- Advertisement -
