શેરબજારમાં 500 કંપનીના શેરોના સોદાની ‘સેઈમ-ડે’ પતાવટ થશે : સેબીની જાહેરાત

ખાસ-ખબર ન્યૂઝ નવી દિલ્હી, તા.11

ભારતીય સ્ટોક માર્કેટ રેગ્યુલેટર, સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયાએ એક મોટા પગલામાં ટોચની 500 કંપનીઓના શેરો માટે T+0 સેટલમેન્ટ સાયકલ લાગુ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. સેબીનો આ નિર્ણય 31 ડિસેમ્બર, 2024થી અમલમાં આવશે. આ નવી સિસ્ટમનો ઉદ્દેશ્ય શેરબજારમાં ટ્રેડિંગ અને સેટલમેન્ટ પ્રક્રિયાને ઝડપી અને વધુ અસરકારક બનાવવાનો છે. આ સાથે સેબીએ સ્ટોક એક્સચેન્જો, ક્લિયરિંગ કોર્પોરેશનો અને ડિપોઝિટરીઝને પણ જરૂરી ટેક્નોલોજી અને પ્રોસેસિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને મજબૂત કરવા માટે નિર્દેશ આપ્યો છે. જેથી સંસ્થાકીય રોકાણકારો પણ આ સિસ્ટમમાં કોઈપણ અવરોધ વિના ભાગ લઈ શકે.

T+0 સેટલમેન્ટ સાયકલનો અર્થ એ છે કે, ટ્રાન્ઝેક્શન ટ્રેડિંગ દિવસે જ પતાવટ કરવામાં આવે છે. હાલમાં, T+1 પતાવટ ચક્ર મોટાભાગના શેરો માટે લાગુ પડે છે, જેમાં પતાવટ વ્યવહારના એક દિવસ પછી થાય છે. T+0 સિસ્ટમ સાથે, વેપારીઓ અને રોકાણકારોને તેમના નાણાં અને શેર તરત જ મળશે, જે રોકડ પ્રવાહ અને રોકાણ વ્યવસ્થાપનમાં સુધારો કરશે. સેબીના નવા પરિપત્ર મુજબ, ટોચની 500 કંપનીઓ પર T+0 સેટલમેન્ટ સાયકલ લાગુ કરવામાં આવશે. આ સિસ્ટમ 31 ડિસેમ્બર, 2024 થી તબક્કાવાર લાગુ કરવામાં આવશે.

શરૂઆતમાં ટોચની 500માંથી નીચેની 100 કંપનીઓનો સમાવેશ કરવામાં આવશે.દર મહિને, સિસ્ટમ નીચેની 100 કંપનીઓને ઉમેરશે અને અંતે ટોચની 500 કંપનીઓ સુધી પહોંચશે. એ તમામ સ્ટોક બ્રોકર્સને આ નવી સિસ્ટમમાં ભાગ લેવાની મંજૂરી આપી છે અને તેમને ઝ+0 અને ઝ+1 સેટલમેન્ટ સાઇકલ માટે અલગ બ્રોકરેજ ચાર્જ કરવાની સત્તા આપી છે, જો તે નિયમનકારી મર્યાદામાં રાખવાની રહેશે. T+0 સેટલમેન્ટ સાયકલની સફળતાની ખાતરી કરવા માટે, તે માત્ર નોન-કસ્ટોડિયન ક્લાયન્ટ્સ માટે માર્ચ 2024માં લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું. ત્યારબાદ, સપ્ટેમ્બર 2024 માં, 25 શેરોમાંથી ટોચની 500 કંપનીઓ સુધી પહોંચવા માટે સિસ્ટમનો વિસ્તાર કરવામાં આવ્યો. આ સિસ્ટમના બીટા વર્ઝનની કામગીરીની સમીક્ષા કર્યા બાદ સેબીએ આ નિર્ણય લીધો છે.