પ્રયાગરાજ મહાકુંભમાં નદીઓનું પાણી સ્નાન માટે યોગ્ય હતું. કેન્દ્રીય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડ (CPCB) એ નેશનલ ગ્રીન ટ્રિબ્યુનલ (NGT)ને સુપરત કરેલા તેના નવા અહેવાલમાં આ દાવો કર્યો છે.
કેન્દ્રીય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડ (CPCB) એ રાષ્ટ્રીય ગ્રીન ટ્રિબ્યુનલ (NGT) ને સુપરત કરેલા પોતાના નવા અહેવાલમાં દાવો કર્યો છે કે ગંગા અને યમુનાના પાણીની ગુણવત્તા મહાકુંભ દરમિયાન સ્નાન કરવા માટે યોગ્ય હતી. બોર્ડે આંકડાકીય વિશ્લેષણના આધારે આ દાવો કર્યો છે.
- Advertisement -
બોર્ડના અહેવાલ મુજબ, આંકડાકીય વિશ્લેષણ જરૂરી હતું કારણ કે એક જ જગ્યાએથી, અલગ અલગ તારીખે અને એક જ દિવસે અલગ અલગ સ્થળોએથી એકત્રિત કરાયેલા નમૂનાઓના પરિણામોમાં ભિન્નતા જોવા મળી હતી. તેથી આ નદી વિસ્તારમાં એકંદર પાણીની ગુણવત્તાને પ્રતિબિંબિત કરતા નહોતા. એકત્રિત કરવામાં આવેલા મોટા પ્રમાણમાં ડેટાની એકંદર ગુણવત્તાનું મૂલ્યાંકન આંકડાકીય વિશ્લેષણ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. બોર્ડનો 28 ફેબ્રુઆરીનો રિપોર્ટ 7 માર્ચે એનજીટીની વેબસાઇટ પર અપલોડ કરવામાં આવ્યો હતો. બોર્ડે 12 જાન્યુઆરીથી અઠવાડિયામાં બે વાર ગંગામાં પાંચ અને યમુનામાં બે સ્થળોએ પાણીની દેખરેખ રાખી હતી, જેમાં શુભ સ્નાનના દિવસોનો પણ સમાવેશ થાય છે. અગાઉ, બોર્ડે 17 ફેબ્રુઆરીએ NGTને જાણ કરી હતી કે કુંભ મેળા દરમિયાન, પ્રયાગરાજના વિવિધ સ્થળોએ પાણી ફેકલ કોલિફોર્મના સ્તરમાં વધારો થવાને કારણે સ્નાન કરવા માટે અયોગ્ય હતું.
નિષ્ણાત સમિતિએ તપાસ કરી
એક નિષ્ણાત સમિતિએ ડેટામાં રહેલી વિસંગતતાની તપાસ કરી અને કહ્યું કે ડેટા ચોક્કસ સ્થાન અને સમયે પાણીની ગુણવત્તાની વર્તમાન સ્થિતિને પ્રતિબિંબિત કરે છે. આ ઘણા પરિબળો પર આધાર રાખીને નોંધપાત્ર રીતે બદલાઈ શકે છે, જેમાં ઉપરના પ્રવાહમાં માનવસર્જિત પ્રવૃત્તિઓ, પાણીનો પ્રવાહ દર, નમૂના લેવાની ઊંડાઈ અને સમય અને નદીનો પ્રવાહનો સમાવેશ થાય છે.
વિવિધ પરિમાણોમાં જોવા મળેલા ફેરફારો
બોર્ડના અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે વિવિધ તારીખોએ એક જ સ્થળેથી લેવામાં આવેલા વિવિધ નમૂનાઓ માટે pH, ઓગળેલા ઓક્સિજન (DO), બાયોકેમિકલ ઓક્સિજન માંગ (BOD) અને ફેકલ કોલિફોર્મ કાઉન્ટ (FC) જેવા વિવિધ પરિમાણોના પરિમાણમાં નોંધપાત્ર ફેરફાર જોવા મળ્યા હતા.
- Advertisement -
20 રાઉન્ડમાં નિરીક્ષણ થયું
૧૨ જાન્યુઆરીથી ૨૨ ફેબ્રુઆરી દરમિયાન ૧૦ સામૂહિક સ્નાન સ્થળોએ નમૂનાઓમાં ભિન્નતાને કારણે મુખ્ય પરિમાણો માટે વિવિધ દેખરેખ સ્થળોએથી પાણીની ગુણવત્તાના ડેટાનું આંકડાકીય વિશ્લેષણ હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું અને ૨૦ રાઉન્ડ દેખરેખ હાથ ધરવામાં આવી હતી. ત્યાં પાણીના દૂષણના બધા પરિબળો સરેરાશ ધોરણોમાં જોવા મળ્યા.
