6 જુલાઈ, 1935 એ તિબેટના ધાર્મિક નેતા અને 14મા દલાઈ લામાનો જન્મદિવસ
તિબેટના ધાર્મિક નેતા દલાઈ લામાને 64 વર્ષ પહેલા 31 માર્ચ 1959ના રોજ તિબેટમાંથી ભાગી જવું પડ્યું હતું. ત્યારથી તે ભારતમાં જ રહે છે
- Advertisement -
ખાસ-ખબર સંવાદદાતા
મેડિટેશન અને ગાર્ડનિંગ સિવાય દલાઈ લામાને ઘડિયાળો રિપેર કરવાનો ઘણો શોખ છે. ભૂતપૂર્વ યુએસ પ્રમુખ ફ્રેન્કલિન રૂઝવેલ્ટ દ્વારા તેમને આપવામાં આવેલા રોલેક્સમાંથી ઘડિયાળોમાં તેમની રુચિ હોવાનું કહેવાય છે. દલાઈ લામા બાળપણથી જ ટેકનિકલ વસ્તુઓને ઠીક કરવામાં રસ ધરાવે છે. તેણે કાર અને જૂના મૂવી પ્રોજેક્ટર જેવી વસ્તુઓનું સમારકામ પણ કર્યું છે.
17 માર્ચ, 1959ના રોજ દલાઈ લામા તિબેટની રાજધાની લ્હાસાથી પગપાળા ભારત આવવા નીકળ્યા. હિમાલયના પર્વતો પાર કરીને તેઓ માત્ર 15 દિવસમાં જ ભારતની સરહદ પાર કરી ગયા હતા. 31 માર્ચે તે ભારતીય સરહદમાં પ્રવેશ્યો હતો અને અહીં રોકાયા હતા. આ કપરી યાત્રા દરમિયાન દલાઈ લામાને ઘણી મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. ચીનની નજરથી બચવા માટે તેઓ ફક્ત રાત્રે જ મુસાફરી કરવી પડી.
દલાઈ લામા હિમાચલ પ્રદેશના ધર્મશાલામાં રહે છે અને અહીંથી તિબેટની દેશનિકાલ સરકાર ચલાવે છે. તે પણ ચૂંટાય છે, જેના માટે વિશ્વભરના તિબેટીયન શરણાર્થીઓ મતદાન કરે છે. મતદાન કરવા માટે, શરણાર્થી તિબેટીયનોએ પ્રથમ નોંધણી કરાવવી આવશ્યક છે.
- Advertisement -
તિબેટીયન લોકો ચૂંટણી દરમિયાન તેમના સિક્યોંગ, રાષ્ટ્રપતિને ચૂંટે છે. ભારતની જેમ ત્યાંની સંસદનો કાર્યકાળ 5 વર્ષનો હોય છે. અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે ગ્રિમ બુક ધરાવતા તિબેટીયનોને જ ચૂંટણી લડવાનો અને વોટ કરવાનો અધિકાર છે. આ ગ્રીન બુક ’સેન્ટ્રલ તિબેટીયન એડમિનિસ્ટ્રેશન’ દ્વારા જારી કરવામાં આવી છે. તે એક પ્રકારનું આઈડી કાર્ડ છે.
કોને દલાઈ લામા કહેવામાં આવે છે
દલાઈ લામાને તિબેટના સૌથી મહાન ધાર્મિક નેતા કહેવામાં આવે છે. લામાનો અર્થ થાય છે એક શિક્ષક જે પોતાના લોકોને સાચા માર્ગ પર ચાલવા માટે પ્રેરણા આપે છે. તિબેટના વર્તમાન દલાઈ લામા તેનઝીન ગ્યાત્સો છે, જેઓ 1959થી ભારતમાં રહે છે. 6 જુલાઈ, 1935ના રોજ, 14મા દલાઈ લામા, તેનઝીન ગ્યાત્સોનો જન્મ ઉત્તરપૂર્વીય તિબેટના તક્તસેરમાં થયો હતો. 15 વર્ષની ઉંમરે તેમને તિબેટના રાજકીય અને આધ્યાત્મિક નેતાની ભૂમિકા ભજવવાની તક મળી.
1962ના યુદ્ધ પાછળ ચીનની નારાજગીનું કારણ દલાઈ લામા
ચીને વર્ષ 1962માં દલાઈ લામા અને તેમની સરકાર ભારત ભાગી જવાની ઘટનાનો ઉપયોગ યુદ્ધ શરૂ કરવાના બહાના તરીકે કર્યો હતો. વર્ષ 1959ના તિબેટીયન વિદ્રોહમાં ભારતની કોઈ યોજના ન હતી પરંતુ તેમ છતાં ચીને તેના માટે ભારતને જવાબદાર ઠેરવ્યું હતું. ચીને દાવો કર્યો કે નવી દિલ્હી ચીન વિરોધી પ્રચાર અને સરહદ આક્રમણમાં સામેલ છે. માર્ચ 1959 માં, ચીને દલાઈ લામાના તિબેટમાંથી ભાગી જવા અને ભારતના આશ્રયનો સખત વિરોધ કર્યો. તેનો બદલો લેવા માટે 20 ઓક્ટોબર 1962ના રોજ ચીને ભારત પર હુમલો કર્યો.
