માવઠાંના મારથી ગીર પંથકમાં આંબાના મોર 25 દિવસ મોડા

કેસર કેરીના ઉત્પાદનની આશા જીવંત, શોખીનોએ મે મહિના સુધી રાહ જોવી પડશે

વાતાવરણમાં બદલાવ, પરંતુ ખાખડી ફેબ્રુઆરીએ બજારમાં આવશે

ગીરમાં મોડી શરૂ થયેલી કેસર કેરીની સિઝન લાંબી ચાલશે

ખાસ-ખબર ન્યૂઝ જૂનાગઢ, તા.10

જૂનાગઢ, ગીર સોમનાથ અને અમરેલી જિલ્લા સહિત સમગ્ર ગીર પંથક, જે વિશ્વભરમાં ’કેસર કેરી’ના ઉત્પાદન માટે પ્રખ્યાત છે, ત્યાંના બાગાયતી ખેડૂતો માટે રાહતના સમાચાર સામે આવ્યા છે. કમોસમી વરસાદ અને પ્રતિકૂળ હવામાનને કારણે આ વર્ષે કેરીના મોર બેસવામાં વિલંબ થયો હતો, જેના પગલે ઉત્પાદન ઓછું થવાની ચિંતા ફેલાઈ હતી. જોકે, હવે વાતાવરણ અનુકૂળ થતાં આંબાના ઝાડ પર મોર ફૂટવાની શરૂઆત થતાં ખેડૂતોમાં આશાનો સંચાર થયો છે અને ખુશી જોવા મળી રહી છે. ગીર પંથકમાં આંબાના પુષ્કળ બગીચા આવેલા છે અને અહીંની ’કેસર કેરી’ તેના સ્વાદ અને સુગંધને કારણે દેશ-વિદેશમાં લોકપ્રિય છે. સામાન્ય સંજોગોમાં, આંબાના ઝાડ પર મોર આવવાની પ્રક્રિયા નવેમ્બર મહિનાની શરૂઆતથી જ શરૂ થઈ જતી હોય છે. પરંતુ ચાલુ વર્ષે નવેમ્બર અને ડિસેમ્બરની શરૂઆતમાં થયેલા કમોસમી વરસાદના લીધે આંબામાં મોર બંધાયા નહોતા. માવઠાના મારને કારણે આંબાની ડાળીઓ પર ભેજનું પ્રમાણ વધી ગયું હતું, જેનાથી ફૂલો આવવાની જૈવિક પ્રક્રિયા ખોરવાઈ ગઈ હતી. ખેડૂતોએ એવી ભીતિ વ્યક્ત કરી હતી કે જો આ વિલંબ લાંબો ચાલશે તો કેસર કેરીનું ઉત્પાદન ગત વર્ષો કરતાં નોંધપાત્ર રીતે ઓછું થઈ શકે છે. ખેતીવાડી નિષ્ણાતોના મતે, આંબામાં મોર આવવા માટે સૂકું અને ઠંડું વાતાવરણ અનિવાર્ય છે. માવઠાના કારણે ખેડૂતોને પાક સંરક્ષણ માટે પણ વધારાનો ખર્ચ કરવો પડ્યો હતો, જેથી બાગાયતી ખેતીના ખર્ચમાં વધારો થયો હતો.ખેડૂતો અને બાગાયત વિભાગના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, આ વર્ષે મોર આવવાની પ્રક્રિયામાં લગભગ 25 દિવસનો મોટો વિલંબ થયો છે. જે પ્રક્રિયા નવેમ્બરના પહેલા સપ્તાહમાં શરૂ થતી હતી, તે ડિસેમ્બરના પહેલા સપ્તાહ બાદ શરૂ થઈ છે. આ વિલંબની સીધી અસર કેસર કેરીની આખી સિઝન પર પડવાની છે. હાલમાં જૂનાગઢ, ગીર સોમનાથ અને અમરેલી જિલ્લાના આંબાવાડિયામાં મોર આવવાની શરૂઆત થઈ ગઈ છે, પરંતુ આ પ્રમાણ હજુ મર્યાદિત છે. મોટાભાગના ખેડૂતો આશા રાખી રહ્યા છે કે જાન્યુઆરીના પ્રથમ સપ્તાહ સુધીમાં મોટા પ્રમાણમાં મોર બંધાઈ જશે. કેસર કેરીની સિઝન મોડી, શોખીનોએ રાહ જોવી પડશે મોર આવવામાં થયેલા વિલંબના કારણે બજારમાં કેસર કેરીની ઉપલબ્ધતા પણ મોડી થશે. સામાન્ય રીતે ફેબ્રુઆરીની શરૂઆતમાં બજારમાં જોવા મળતી ખાખડી (કેરીનું પ્રથમ અને નાનું સ્વરૂપ) આ વર્ષે મોડી પડશે. ખેડૂતોના મતે, હવે જો વાતાવરણ અનુકૂળ રહેશે તો ખાખડી ફેબ્રુઆરીના અંત અથવા માર્ચની શરૂઆતમાં જ બજારમાં જોવા મળશે. કેસર કેરીના શોખીનોને પાકેલી, મીઠી અને રસદાર કેરીનો સ્વાદ માણવા માટે આ વર્ષે લાંબી રાહ જોવી પડશે. સામાન્ય રીતે એપ્રિલના અંતમાં કેસર કેરીની સિઝન શરૂ થઈ જતી હોય છે, પરંતુ આ વખતે સિઝન મોડી શરૂ થશે. બાગાયતી ખેડૂતો અને વેપારીઓનો અંદાજ છે કે કેસર કેરીની મુખ્ય સિઝન મે મહિનામાં શરૂ થશે. આનો અર્થ એ પણ છે કે કેરીની સિઝનનો સમયગાળો લંબાઈ શકે છે અને મે મહિનાના અંત સુધી અથવા જૂનના પ્રારંભ સુધી પણ બજારમાં સારી ગુણવત્તાવાળી કેરીઓ મળી રહે તેવી શક્યતા છે.

હાલ અનુકૂળ વાતાવરણથી ઉત્પાદન સારું રહેવાની આશા
કેસર કેરીની બાગાયતી ખેતી કરતા ખેડૂતોના મતે, હાલનું વાતાવરણ મોર અને ત્યારબાદ આવનારા ફળ માટે અત્યંત અનુકૂળ છે. રાત્રિનું નીચું તાપમાન અને દિવસ દરમિયાન સૂકું હવામાન મોરના વિકાસ માટે ઉત્તમ છે. ખેડૂતોનું કહેવું છે કે જો હવે પછી હવામાનમાં કોઈ મોટો અને પ્રતિકૂળ બદલાવ (જેમ કે ફરીથી કમોસમી વરસાદ કે અતિશય ગરમી) નહીં આવે, તો કેસર કેરીનું ઉત્પાદન પણ સારું રહેવાની શક્યતા છે. જોકે, વિલંબના કારણે આ વર્ષે કેરીની સીઝન મોડી તો શરુ થશે, પરંતુ તેના ફળ સ્વરૂપે સિઝન પણ લાંબી ચાલશે, જેનાથી ગ્રાહકોને લાંબા સમય સુધી કેસર કેરીનો આનંદ લેવાની તક મળશે. સમગ્ર ગીર પંથકના ખેડૂતો હાલ હવામાન વિભાગની આગાહીઓ પર ચાંપતી નજર રાખી રહ્યા છે અને આશા રાખી રહ્યા છે કે શિયાળાનું આ અનુકૂળ વાતાવરણ લાંબો સમય ટકી રહે જેથી તેમની મહેનત ફળીભૂત થાય અને કેસર કેરીનું ઉત્તમ ઉત્પાદન મેળવી શકાય.