ભારત વિશ્વનો સૌથી મોટો શસ્ત્ર આયાતકાર દેશ બન્યો

સ્ટોકહોમ ઈન્ટરનેશનલ પીસ રિસર્ચ ઈન્સ્ટિટયૂટના રિપોર્ટમાં મોટો ખુલાસો થયો: ભારતે 2019-23ની વચ્ચે વિશ્ર્વની કુલ શસ્ત્રોની આયાતના 9.8 ટકાની આયાત કરી હતી

ખાસ-ખબર સંવાદદાતા
સ્ટોકહોમ ઈન્ટરનેશનલ પીસ રિસર્ચ ઈન્સ્ટિટયૂટ (જઈંઙછઈં) દ્વારા સોમવારે એક નવો રિપોર્ટ જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. જેમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં ભારત વિશ્ર્વનો સૌથી મોટો હથિયાર આયાત કરનાર દેશ બની ગયો છે. આ સિવાય એશિયાઈ દેશોએ છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં સૌથી વધુ હથિયારોની ખરીદી કરી છે. 2014-18ની સરખામણીએ 2019-23માં યુરોપના શસ્ત્રની આયાત લગભગ બમણી થઈ ગઈ, જેની પાછળનું મુખ્ય કારણ રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ છે. આ સમયગાળા દરમિયાન અમેરિકાની નિકાસમાં પણ 17 ટકાનો વધારો થયો છે. રશિયાના શસ્ત્રોની નિકાસમાં મોટો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે.

રશિયા પ્રથમ વખત શસ્ત્રોની નિકાસમાં ત્રીજા સ્થાને પહોંચ્યું છે. અમેરિકા પ્રથમ અને ફ્રાન્સ બીજા ક્રમે છે. 2014-18 અને 2019-23 વચ્ચે ફ્રાન્સની શષાોની નિકાસમાં 47 ટકાનો વધારો થયો છે. ભારત ફ્રેન્ચ શસ્ત્રોનો સૌથી મોટો ખરીદનાર હતો, જે કુલ નિકાસમાં લગભગ 30 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે. રશિયા હાલમાં યુક્રેન સાથે યુદ્ધમાં ફસાયેલ છે અને તેના શષાોની નિકાસમાં મોટો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. રશિયાની શસ્ત્રોની નિકાસ 2014-18 અને 2019-23 વચ્ચે 53 ટકા ઘટી છે. જ્યારે 2019માં તેણે 31 દેશોને શષાો વેચ્યા હતા, જ્યારે 2023માં માત્ર 12 દેશોએ શષાો ખરીદ્યા હતા. ભારતે રશિયાના 34 ટકા હથિયારો ખરીદ્યા છે.

રિપોર્ટ ભારત વિશે શું કહે છે : ભારત વિશ્ર્વનો સૌથી મોટો શષા આયાતકાર દેશ છે. 2014-18 અને 2019-23 વચ્ચે ભારતની શસ્ત્રોની આયાતમાં 4.7 ટકાનો વધારો થયો છે. ભારત 9.8 ટકા શસ્ત્રોની આયાત સાથે વિશ્ર્વમાં પ્રથમ ક્રમે છે.

ભારતે સૌથી વધુ હથિયાર રશિયા પાસેથી ખરીદ્યા છે. આ ભારતની કુલ શસ્ત્રોની આયાતના 36 ટકા છે. રિપોર્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે 1960-64ના સોવિયત યુગ પછી આ પ્રથમ વખત છે જ્યારે ભારતના હથિયારોની આયાતમાં રશિયાનો હિસ્સો 50 ટકાથી ઓછો છે. ભારત પછી, વિશ્ર્વમાં સૌથી વધુ હથિયારોની સંખ્યા સાઉદી અરેબિયા (8.4%), કતાર (7.6%), યુક્રેન (4.9%), પાકિસ્તાન (4.3%), જાપાન (4.1%), ઇજિપ્ત (4.0%), ઓસ્ટ્રેલિયા છે. (3.7%), દક્ષિણ કોરિયા (3.1%) અને ચીન (2.9%). ભારતને શસ્ત્રો પૂરા પાડવાની હોડમાં અમેરિકા અને રશિયા બેચેન થઈ રહ્યા છે!

પાકિસ્તાને ગરીબીમાં પણ શસ્ત્રો ખરીદ્યા
પાકિસ્તાન હાલમાં આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહ્યું છે. પાકિસ્તાનમાં લોકો લોટ ખરીદી શકતા નથી. પરંતુ આ રિપોર્ટ દર્શાવે છે કે પાકિસ્તાન હથિયારોની ખરીદીમાં પાછળ નથી રહ્યું. પાકિસ્તાનની શસ્ત્રોની આયાતમાં માત્ર એક કે બે ટકા નહીં પરંતુ 43 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે. 2019-23માં પાકિસ્તાન વિશ્ર્વનો પાંચમો સૌથી મોટો શસ્ત્રો આયાતકાર હતો. પાકિસ્તાને મોટા ભાગના હથિયાર ચીન પાસેથી ખરીદ્યા છે. પાકિસ્તાને તેના 82 ટકા હથિયાર ચીન પાસેથી ખરીદ્યા છે. જો કે, વિશ્ર્વને ચીનના શસ્ત્રો પર વિશ્ર્વાસ નથી કારણ કે તેઓ ઘણા વખત નિષ્ફળ ગયા છે.